تفاوت روبوستا و عربیکا چیست؟
تفاوت روبوستا و عربیکا چیست؟ آیا قهوه عربیکا از روبوستا باکیفیتتر است؟ در اسپرسو از کدام نوع روبوستا یا عربیکا باید استفاده کرد؟ در ابتدا جالب است بدانید که قهوه زیر مجموعه خانواده گیاهان گلدار تحت عنوان روبیاسه میباشد. البته خانواده گیاهان مذکور شامل شش هزار گونه مختلف میشود که یکی از آنها قهوه است. اگرچه گیاهشناسان تمامی گیاهان دانهدار در خانواده روبیاسه را قهوه مینامند، اما با این حال قهوهای که ما مینوشیم عمدتاً در دو نوع عربیکا و کانفورا (canephora) که اکثراً تحت عنوان روبوستا شناخته میشود، وجود دارد. قهوه تاریخچهای بسیار غنی و جذاب دارد. با آمدن موج سوم قهوه، یعنی زمانی که مصرف و لذت بردن از قهوه باکیفیت پیشرفت بیشتری کرد، طرفداران این نوشیدنی بینظیر علاقمند شدند راجع به تک تک مراحل پیشرفت و محبوبیت قهوه تا به امروز اطلاعات جامع کسب نمایند.
تفاوت روبوستا و عربیکا
تفاوت روبوستا و عربیکا بسیار زیاد بوده و این موضوع باعث شده است تا افراد برای نوشیدن قهوه از ترکیب این دو دانه یا صد در صد عربیکا یا روبوستا استفاده کنند. دانه روبوستا در مقایسه با دانه عربیکا طعم تلختری دارد. جالب است بدانید که برخی از افراد معتقد هستند که دانه روبوستا طعم خشنتری داشته و عطر آن نیز کلاسیک است.
بر خلاف روبوستا، عربیکا با در نظر گرفتن نوع آن طیف گستردهای از طعمها را دربرمیگیرد. این طیف از طعم ملایم تا ترش و تیز بودن متغیر میباشد. شایان ذکر است که عطر دانههای رُست شده عربیکا رایحهای میوهای و شیرین و ترش دارد. گیاه عربیکا در مناطق با ارتفاع بالا رشد کرده و در برابر آفات و بیماریها حساس است. در حالی که گیاه روبوستا در برابر شرایط محیطی سخت مقاومت بهتری از خود نشان داده و در ارتفاعات پایین و مناطق مرطوب به راحتی رشد میکند.
قیمت دانه روبوستا در مقایسه با عربیکا بسیار ارزانتر بوده و کافئین آن نیز بیشتر است. علاوه بر این، روبوستا دارای اسیدیته بیشتری بوده، در حالی که چربی دانه عربیکا بالاتر است. همچنین میزان قند عربیکا تقریباً دو برابر بیشتر از روبوستا میباشد. ناگفته نماند که روبوستا کرما یا همان خامه بهتری برای اسپرسوی شما ایجاد خواهد کرد.
تفاوت روبوستا و عربیکا از لحاظ درخت
درخت عربیکا
تفاوت روبوستا و عربیکا در ویژگیهای دانه آنها نیز پیدا است. دانههای نژاد عربیکا، بیشترین میزان تولید قهوه را در دنیا به خود اختصاص دادهاند و در مقایسه با سایر دانهها گرانتر و همچنین خوشطعمتر میباشند. درخت قهوه عربیکا در ارتفاعات ۹۰۰ تا ۲۰۰۰ متری از سطح زمین کاشته میشود؛ از این رو قهوه عربیکا به قهوه کوهی نیز مشهور است.
درخت عربیکا به طور معمول در ارتفاعات یمن، سودان و اتیوپی رشد میکند. اما با این حال امروزه کشورهایی ازجمله برزیل، جامائیکا و همچنین کلمبیا نیز جزو بهترین تولیدکنندگان قهوه در سراسر جهان محسوب میشوند. همانطور که گفته شد میزان چربی عربیکا نسبت به روبوستا بیشتر میباشد؛ این موضوع سبب شده است تا طعم عربیکا نسبت به روبوستا دلنشینتر شود.
درخت روبوستا
درخت قهوه روبوستا در ارتفاعات پایین تا ارتفاع ۸۰۰ یا ۹۰۰ متری کاشته میشود. درخت روبوستا در مقایسه با درختهای عربیکا از ارتفاع بلندتر و همچنین مقاومت بیشتری برخوردار است. قهوه روبوستا بیشتر در کشورهای ویتنام، برزیل، اندونزی و هند کاشته شده و در مقایسه با عربیکا طرفداران کمتری دارد. میتوان گفت که دلیل محبوبیت کمتر آن، طعم تلخ روبوستا است. البته افرادی که نوشیدنیهای سنگین و تلخ مثل روبوستا را دوست دارند، با قهوه روبوستا ارتباط خوبی برقرار میکنند.
آشنایی با انواع دانه عربیکا
جالب است که در بحث تفاوت روبوستا و عربیکا نگاهی بر انواع مختلف دانههای عربیکا نیز داشته باشیم. از بین دانههای عربیکا، تایپیکا اولین نوعی بود که کشف شد؛ از این رو این دانه به عنوان قهوه اورجینال شناخته میشود. تایپیکا گونه کم بازدهی از نژاد عربیکا بوده که از کیفیت بسیار خوبی برخوردار بوده و ارزش غذایی آن بالا است.
از سوی دیگر، دانه بربون از نژاد عربیکا نیز به علت عطر و طعم پیچیده و در عین حال متعادلی که دارد مورد توجه بسیاری از علاقمندان قهوه قرار گرفته است. از انواع دانههای جهشیافته عربیکا میتوان به کاتورا (Caturra)، سن رمون (San Ramon) و پاکاس (Pacas) اشاره کرد.
علاوه بر این، گونههای دیگری از بربون نیز وجود دارند که بر حسب شرایط آب و هوایی و محیطی رشد میکنند. یکی از انواع این گونهها گونه کوهستان آبی (Blue Mountain) بوده که تنها در ارتفاعات شکوفه میدهد. از دیگر نمونههای آن میتوان به Mundo Novo و بربون زرد یا Yellow Bourbon اشاره داشت.
تفاوت روبوستا و عربیکا و خاصیت هر کدام از آنها
خواص قهوه عربیکا
به منظور درک بهتر تفاوت روبوستا و عربیکا لازم است که خواص هر یک از این دانهها را بدانیم. قهوه عربیکا دارای دانههای کوچکی بوده که رنگ آنها نسبتاً روشن است. این دانهها حاوی 0.8 تا 1.4 درصد کافئین هستند و از لحاظ طعم به ترشی نزدیکترند. در ادامه با خواص عربیکا آشنا خواهیم شد.
- قهوه عربیکا سرشار از آنتی اکسیدان است؛ از این رو خطر ابتلا به سرطان را کمتر میکند.
- این دانه دارای خواص ضد میکروبی قوی بوده و برای سلامت دهان و دندان نیز مفید میباشد.
- قهوه عربیکا دارای مقدار زیادی کلسیم و پتاسیم بوده و برای تقویت ناخنها نیز مفید است.
- کافئین موجود در عربیکا سبب جلوگیری از ریزش مو میشود.
- نوشیدن قهوه عربیکا برای افزایش متابولیسم بدن و لاغری نیز موثر است.
- این قهوه سبب تولید انسولین در خون شده و همچنین از دیابت نوع ۲ جلوگیری میکند.
خواص قهوه روبوستا
یکی از مزیتهای قهوه روبوستا کشت آسان آن است. همانطور که پیشتر گفته شد روبوستا در برابر بیماریها و آفتها مقاومت بسیار خوبی از خود نشان میدهد. در ادامه با خواص روبوستا به منظور درک بهتر تفاوت روبوستا و عربیکا آشنا خواهیم شد.
- روبوستا سبب تقویت عملکرد مغز شده و خطر ابتلا به آلزایمر و پارکینسون را کاهش میدهد.
- از آنجایی که روبوستا حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان است، در درمان تب بالا و آسم نقش موثری را ایفا میکند.
- میزان کافئین در روبوستا بیشتر از عربیکا است؛ از این رو سبب افزایش سوخت و ساز بدن شده و در افزایش نشاط و روحیه فرد نیز نقش پر رنگی دارد.
چگونه قهوه عربیکا را از روبوستا تشخیص دهیم؟
به منظور تشخیص تفاوت روبوستا و عربیکا لازم است موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- شکل دانه: توجه داشته باشید که شکل دانه روبوستا گرد بوده، در حالی که دانه عربیکا بیضی شکل است.
- شکل خط وسط دانه: چنانچه خط وسط دانه منحنی باشد، قهوه عربیکا است. اگر خط وسط دانه صاف بود، دانه مورد نظر از نژاد روبوستا میباشد.
- برآمدگی دو طرف دانه: دو طرف خط وسط دانه روبوستا برآمده است، در حالی که این برآمدگی در عربیکا وجود ندارد.
- رنگ خط وسط: رنگ خط وسط دانههای عربیکا در مقایسه با دانههای روبوستا روشنتر میباشد.
کافئین و اسیدهای کلروژنیک روبوستا
میزان کافئین موجود در روبوستا به همراه اسید کلروژنیک آن (آنتی اکسیدانهای طبیعی) نتیجه مکانیزم دفاعی گیاه بوده که در برابر انواع بیماریها و آفات مقاومت خوبی از خود نشان میدهد. هنگامی که سطح اسید کلروژنیک که درواقع همان اسید قهوه است پایین باشد، تأثیرات مهمی در ویژگیهای عطر و طعم قهوه ایجاد خواهد شد. با این حال قهوه روبوستا حاوی سطح بالاتری از اسیدهای مذکور بوده و نتیجه اکسیداسیون آن گاهاً میتواند سبب طعم نامطلوب و کاهش کیفیت قهوه شود.
قهوه روبوستا بهتر است یا قهوه عربیکا؟
اکنون که میدانیم تفاوت روبوستا و عربیکا در چیست، به نظر شما کدام یک از آنها طعم بهتری دارد؟ از نظر اکثر افراد قهوه عربیکا قهوه بهتر و باکیفیتتری بوده که البته این فرضیه کاملاً درست است. قهوه عربیکا در مقایسه با روبوستا طعم دلنشینتر و بهتری دارد و اکثر افراد از نوشیدن این نوع قهوه لذت میبرند. اما با این حال میزان کافئین موجود در آن کمتر از روبوستا است. همانطور که گفته شد طعم روبوستا در مقایسه با عربیکا تلختر بوده و بسیاری از افراد به دلیل تلخ بودن آن علاقه کمتری به روبوستا نشان میدهند.
نمیتوان گفت که روبوستا بهتر از عربیکا است یا برعکس؛ چرا که هنگام نوشیدن قهوه سلیقه افراد بسیار حائز اهمیت میباشد. در نتیجه اگر طرفدار کافئین بیشتر هستید و طعمهای تلخ را بیشتر میپسندید، قطعاً انتخاب شما روبوستا خواهد بود. میتوان از ترکیب روبوستا و عربیکا با راهنمایی باریستا نوشید و ضمن دریافت کافئین لازم از طعم بینظیر قهوه نیز لذت برد. به عنوان مثال ترکیب ۸۰ درصد عربیکا و ۲۰ درصد روبوستا یا ۶۰ درصد عربیکا و ۴۰ درصد روبوستا جزو میکسهای خوشطعم و پرطرفدار محسوب میشوند.
سخن پایانی
در این راهنما با تفاوت روبوستا و عربیکا از جنبههای مختلف آشنا شدیم. قهوه عربیکا در مقایسه با قهوه روبوستا از کیفیت بالاتری برخوردار بوده و طعم آن به ترشی نزدیکتر است. بسیاری از افراد در سراسر جهان علاقه بیشتری به عربیکا دارند؛ چرا که این قهوه ضمن داشتن کافئین از طعم متعادل و دلنشینی برخوردار است. قهوه روبوستا در مقایسه با عربیکا از میزان کافئین بیشتری برخوردار بوده و طعم آن به تلخی نزدیکتر میباشد. اگر دوست دارید که قهوه خود را با کافئین بالا و در عین حال با طعم کلاسیک بنوشید، روبوستا گزینه بهتری برای شما خواهد بود. البته پیشنهاد ما این است که به صورت ترکیبی از دانههای روبوستا و عربیکا در نوشیدنی خود مصرف کرده و از طعم بینظیر قهوه لذت ببرید.