ماه مبارک رمضان دارای فضیلتهای معنوی برای روزه داران است که علاوه بر این فضیلت بزرگ، موجب سلامت جسم و روح انسان نیز میشود. از جمله ویژگیهای روزه گرفتن عبارت است ازکاهش فشار خون، سمزدایی، برطرف شدن بیماریهای التهابی، کاهش استرس، کاهش قند خون و تجزیه چربیها.
روزه باعث پاکسازی سموم از بدن و باعث افزایش طول عمر میشود. همچنین میتواند باعث ایجاد عادات غذایی سالم شود. از دیگر فواید روزه داری نیز، کمک به کاهش وزن است. در صورتی میتوان از فواید روزه گرفتن برای جسم و بدن صحبت کرد که فرد بتواند از استفاده از غذاهای نامناسب برای افطار و سحری پرهیز کند. در ادامه به موادغذایی مناسب و نامناسب برای افطار میپردازیم.
خوردن مقدار کمی از سحری
برخی افراد در هنگام روزه گرفتن به اهمیت وعده سحری توجه نمیکنند و اغلب میزان کمی غذا میخورند که این امر باعث کاهش انرژی و تمرکز در طول روز میشود. این کار زمینه بسیاری از بیماریها را فراهم کرده و همچنین باعث میشود فرد بعد از اذان از غذاهای نامناسب برای افطار و در مقادیر بسیار زیاد استفاده کند. بهتر است فرد از غذاهای مقوی، مغذی، سالم و پرانرژی در این وعده استفاده کند.
نوشیدنیهای یخی و سرد
اغلب روزه داران بعد از اذان به دلیل تشنگی و عطش فراوان از نوشیدنیها و غذاهای نامناسب برای افطار استفاده میکنند و مقدار زیادی آب یا نوشیدنی سرد مصرف میکنند. اما باید توجه شود که مصرف زیاد نوشیدنیهای سرد در این زمان سبب ایجاد بسیاری از مشکلات گوارشی و دل درد و همچنین عدم جذب صحیح مواد غذایی میشود. همچنین مصرف زیاد نوشیدنیهای سرد سبب رفلاکس معده نیز میشود.
غذاهای فست فودی و چرب از غذاهای نامناسب برای افطار
برخی افراد فکر میکنند با خوردن غذاهای سنگین و چرب برای افطاری، میتوانند انرژی بیشتری برای روز بعد داشته باشند و در روز بعد کمتر احساس گرسنگی میکنند. اما این فکر کاملا غلط است زیرا خوردن غذاهای پرکالری و چرب سبب افزایش وزن و ایجاد بیماریهای قلبی میشود. خوردن غذاهای نامناسب برای افطار باعث ایجاد خستگی در بدن شده و عمل هضم غذا به خوبی صورت نمیگیرد. غذاهای چرب برای افراد دیابتی و کسانی که چربی خون و فشارخون بالایی دارند بسیار مضر است و انرژی و مواد مغذی کافی بدن را فراهم نمیکند.
غذاهای پرقند و شکر
از گذشته در سفرههای افطاری غذاهایی از جمله شله زرد، شیرینی، زولبیا و بامیه وجود دارد. اما مصرف زیاد قندهای مصنوعی سبب افزایش قندخون و در نهایت چاقی و اضافه وزن میشود و برای افراد دیابتی بسیار مضر است. توصیه میشود از قندهای طبیعی که زمان بیشتر افراد را سیر نگه میدارد در زمان سحری و افطار استفاده شود.
نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار
در اغلب افراد مصرف چای در ماه رمضان و در افطار بسیارزیاد است. کافئین موجود در چای باعث به وجودآمدن کمآبی در بدن و همچنین افزایش دفع آب از بدن میشود. توصیه میشود مصرف چای و قهوه و سایر محصولات کافئین دار در این زمان محدود شود زیرا این غذاهای نامناسب برای افطار مشکلات جدی را برای روزه دار به همراه خواهد داشت.
مصرف تنقلات
خوردن زیاد تنقلات ناسالم در افطار موجب پرشدن معده و درنتیجه توجه کمتر به غذاهای مقوی و پرانرژی میشود. مصرف زیاد تنقلات موجب میشود غذا دیرتر در معده هضم شود و به مشکلات معده و افزایش وزن منجر میشود. روزه داران باید از این قبیل غذاهای نامناسب در افطار پرهز نمایند.
غذاهای شور و پرادویه
از بدترین نوع غذا در افطار، میتوان به غذاها و نوشیدنیهای شور اشاره کرد. این غذاها باعث کمآبی و تشنگی فرد میشود و جذب مایعات توسط بدن را افزایش میدهد. سعی کنید مصرف غذاهای پرادویه به خصوص غذاهای تند را در این ماه کاهش دهید زیرا احساس تشنگی را چند برابر کرده و تحمل روزه گرفتن را بسیار دشوار میکتد.
نوشیدنیهای گازدار از غذاهای نامناسب برای افطار
یکی از غذاهای نامناسب در افطار مصرف نوشیدنیهای گازدار است. قند این محصولات بسیار بالا بوده و سبب افزایش قندخون میشود. باید در نظر داشت که قند این نوشیدنیها مصنوعی است و به صورت موقت انرژی را در بدن تامین میکند. نوشیدنیهای گازدار سبب تحریک معده شده و مشکلات گوارشی زیادی از جمله التهاب معده، سوءهاضمه، افزایش نفخ و احساس پر شدن و سنگینی معده شود.
ميوههای گرمسیری
زیاده روی در مصرف میوههای گرمسیری مانند موز و انبه سبب افزایش غلظت خون میشود. همچنین از مصرف میوههای حجیم پرهیز کنید زیرا سبب پرشدن معده و هضم دیرهنگام آن میشود.
جایگزینهای مناسب برای غذای مضر و ممنوعه افطاری
وعدهی افطار وعدهای بسیار پراهمیت برای روزه داران است. با داشتن یک رژیم غذایی سالم و پرهیز از غذاهای نامناسب در افطار میتوان از مزیتهای این ماه استفاده کرد. مواردی از مواد غذایی مناسب که میتواند جايگزين خوبی به جای غذاهای مضر باشد به شرح زیر است:
مصرف غذاهای سبک و مقوی
برای شروع افطار باید از یک غذای کمکالری و پرانرژی استفاده کنید که هضم آن آسان باشد. بهترین مواد غذایی میتواند مواد نشاستهای و سبوسدار باشد. استقاده برنج، گندم، جو، کینوا، بلغور و ماکارونی یا انواع نان در افطار بسیار پراهمیت است.
غذاهای پر از پتاسیم
پتاسیم سبب تامین انرژی بدن و تقویت سیستم ایمنی میشود. توصیه میشود به جای مصرف غذاهای نامناسب در افطار از مواد غذایی سرشار از پتاسیم استفاده شود. غذاهایی از جمله لوبیا، سبزیجات دارای برگ سبز تیره، سیبزمینی، کدو، ماست، آووکادو، قارچ و موز سرشار از پتاسیم میباشد.
مصرف خرما
از مصرف خرما در این وعده غذایی غافل نشوید. خرما سرشار از پتاسیم است و سبب افزایش قندخون میشود. همچنین باعث افزایش آب بدن و تامین انرژی در طول روز میشود.
مصرف میوه و سبزیجات
مصرف به اندازهی میوه و سبزیجات به جای مصرف غذاهای نامناسب در افطار بسیار مهم است. سبزیجاتی از جمله خیار و کاهو به دلیل آب و فیبر فراوان بسیار برای بدن پراهمیت است. سبزیجات و میوههای پرآب سبب شادابی پوست و جلوگیری از یبوست میشود و در تنظیم دمای بدن نقش زیادی را ایفا میکنند. توصیه میشود از سبزیجات و میوهجاتی از جمله کاهو، گوجه، خیار، کلم بروکلی، زردآلو، هلو، سیب و هندوانه استفاده شود.
مغزیجات خام
آجیل خام سرشار از مواد معدنی و مغذی است مصرف آنها موجب میشود تا انرژی شما در طول روز تامین شود. این مغزیجات دارای چربیهای مقوی و سالم هستند و به دلیل حجم کمی که دارند یک وعده بسیار سیرکننده برای فرد روزه دار به حساب میآید. با مصرف چند عدد آجیل و مغزیجات مفید از جمله پسته، بادام، فندق و گردو شما در طول روز احساس سیری میکنید و به سمت غذاهای نامناسب در افطار نمیروید.
مصرف قندهای طبیعی
برای افزایش قندخون در زمان افطار توصیه میشود که از قندهای طبیعی از جمله خرما، کشمش، مویز و عسل به جای مصرف بی رویه شیرینی، حلوا و شله زرد استفاده شود. قندهای طبیعی باعث تامین انرژی در بدن شده و فرد با مصرف این نوع قند تا مدت زیادی احساس سیری میکند.
نوشیدنیهای مفید
روزه داران برای کاهش عطش خود میتوانند ازدمنوشها و نوشیدنیهای مفید استفاده کنند. در فاصلهی میان افطار تا سحر سعی کنید به مقدار کافی آب بنوشید تا کمآبی طول روز را تا حد زیادی جبران کنید. از مصرف نوشیدنی ها و غذای نامناسب برای افطار بپرهیزید. برخی از نوشیدنیهای مفید به شرح زیر است:
- چای کمرنگ
- آبجوش با نبات یا عسل
- انواع آب میوههای طبیعی
- دم کرده نعنا
- دمنوش جمله گلگاوزبان و بهليمو و دمنوش نعنا
- دمنوش چای سبز
- دمنوش نعنا: رفع مشکلات گوارشی
- دمنوش بهارنارنج
- شربت آب لیمو: به دلیل رفع عطش و ترشح بزاق
- شربت خاکشیر: به دلیل وجود دانههای خاک شیر سبب افزایش آب بدن میشود
- شربت سکنجبین : برای رفع تشنگی بسیار پرکاربرد است
- شربت گلاب : رفع عطش
- شربت کاسنی : سبب خنک کردن بدن شده و تشنگی را تا حد زیادی کاهش میدهد
جمع بندی
بنابراين همانطور که گفته شد مصرف غذاهای مفيد و پرانرژی در ماه رمضان و در وعده افطار بسیار حائزاهمیت است. فرد روزه دار باید تلاش کند به جای مصرف غذاهای نامناسب در زمان افطار، غذاهای مقوی از جمله مغزیجات و یا دمنوشها را جایگزین کند تا بتواند تناسب اندام خود را در این ماه حفظ کند و از بسیاری از بیماریها که در اثر پرخوری و مصرف غذاهای مضر ایجاد میشود جلوگیری نماید.