با توجه به خواص چای ترش، قرنها است که مردم از دانهها، برگها و گلهای آن در طب سنتی و غذای خود استفاده میکنند. چای ترش، چای گیاهی است که از دمکردن بخشهایی از گیاه هیبیسکوس در آب جوش تهیه میشود. طعم این چای شبیه به تارتی کِرَن بری (میوه توت خرس) است و آن را میتوان به 2 صورت گرم و سرد میل کرد. چندین گونه از هیبیسکوس وجود دارد که طبق مکان و اقلیم آنها متفاوت است، اما هیبیسکوس سابداریفا برای تهیه چای ترش بیشتر استفاده میشود. در این مطلب درباره فواید چای ترش بهصورت کامل بحث میشود.
طبع چای ترش چیست؟
طبع این چای، سرد و خشک است. به همین دلیل در طب سنتی توصیه میشود که افراد سرد مزاج خصوصا در فصول سرد سال از این نوشیدنی مصرف نکنند و افراد گرم مزاج از آن استفاده کنند. بهطور کلی، بهعلت خواص چای ترش، ازنظر طب نوین هر شخصی میتواند از آن استفاده کند.
ارزش غذایی چای ترش
این چای، حاوی ویتامین C است که به رشد، ترمیم بافتها، محافظت از غضروفها، استخوانها، دندانها، التیام زخمها، تشکیل کلاژن و افزایش جذب آهن در بدن کمک میکند. ویتامین C بهعنوان یک آنتیاکسیدان میتواند با تقویت سیستم ایمنی بدن ابتلا به بیماریهایی مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان را کاهش دهد. این چای همچنین دارای آنتیاکسیدان دیگری بهنام آنتوسیانین (Anthocyanin) است که اثرات ضدباکتریایی دارد و از بسیاری از بیماریهای مزمن پیشگیری میکند.
چای ترش بهعنوان یک چای گیاهی فاقد کافئین است و برای افرادی که تمایل به نوشیدن چای بدون کافئین دارند، گزینهی مناسبی قلمداد میشود. هر یک لیوان چای سیاه یا سبز ۳۵ تا ۹۰ میلیگرم کافئین دارد. در یک لیوان قهوه نیز ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیگرم کافئین وجود دارد.
خواص چای ترش برای سلامتی
در عصر حاضر مربا، ژله، سس، شربت و چای با طعم هیبیسکوس در سراسر جهان پیدا میشود. این ماده در غرب آفریقا، آمریکای مرکزی، جنوبی و دریای کارائیب بسیار محبوب است. از این ماده بهعنوان گل سرخ نیز یاد میشود. از آن برای درمان هر نوع بیماری ازجمله فشارخون بالا و سوء هاضمه نیز استفاده میشود. این گیاه آزمایششده مزایای سلامتی متنوعی دارد. از این چای برای کاهش فشار خون، ازبینبردن باکتریها و کاهش وزن استفاده میکنند.
جلوگیری از کم آبی بدن با نوشیدن چای ترش
یک لیوان حدود ۲۳۶ میلیلیتر چای ترش، ۸ اونس آب دارد که فاقد قند و کافئین است. نوشیدن مقدار کافی آب برای هیدراتاسیون بدن و هضم مناسب بدن امری ضروری است.
خواص آنتی اکسیدانی چای ترش
گیاه هیبیسکوس دارای آنتیاکسیدانهایی ازجمله بتا-کاروتن، ویتامین C و آنتوسیانین است. غذاهایی که حاوی آنتیاکسیدان هستند نقش مهمی در حفظ سلامتی بدن و پیشگیری از بیماریهای مزمن دارند. آنتیاکسیدانها رادیکالهای آزاد را از بین می برند. این رادیکالها سبب آسیب به سلولهای بدن میشوند و احتمال مبتلاشدن به بیماریهایی ازجمله سرطان، دیابت و بیماریهای قلبی را افزایش میدهند. بدن انسان قادر است از آنتیاکسیدان برای مقابله با رادیکالهای آزاد استفاده کند.
خاصیت ضد التهابی چای ترش
طبق مطالعههای حیوانی و انسانی، توانایی هیبیسکوس در مبارزه با التهاب بهخوبی قابل مشاهده است. افزایش التهاب سبب ایجاد بیماریهایی مانند سرطان، آسم، آلزایمر، قلبی و آرتریت روماتوئید میشود. با توجه به مطالعاتی که روی ۵۴ فوتبالیست مرد انجام شد، مصرف هیبیسکوس در کاهش استرس اکسیداتیو نقش داشت. این استرس نشاندهنده التهاب در ورزشکاران است.
خواص چای ترش برای کنترل قند خون
طبق مطالعه روی ۱۰۰ بیمار مبتلا به دیابت نوع ۲ و نوشیدن 450 میلیلیتر چای ترش بهمدت ۴ هفته نتایج نشان داد که این نوشیدنی تأثیر مثبتی روی مقاومت به انسولین دارد و به کنترل چربیهای خون کمک میکند.
خواص چای ترش برای فشار خون
افزایش فشار خون سبب بروز مشکلاتی مانند حملهی قلبی، سکتهی مغزی، نارسایی قلبی و کلیوی میشود. نوشیدن این چای، فشار خون را کاهش میدهد. در مطالعاتی که روی ۶۵ شرکتکننده بزرگسال مبتلا به فشار خون بالا انجام شد نشان داد که آنها بعد از نوشیدن چای ترش بهاندازه 3 لیوان بهمدت 6 هفته فشار خون خود را کاهش دادند.
کاهش کلسترول با نوشیدن چای ترش
کلسترول بالا به بیماریهایی مانند حملهی قلبی و سکتهی مغزی منجر میشود. چای ترش سبب کاهش کلسترول بد (LDL) و افزایش کلسترول خوب (HDL) میشود. استفاده از گیاه هیبیسکوس در حفظ کلسترول خون در محدودهی نرمال مؤثر است.
خواص چای ترش در مبارزه با باکتریها
عصاره این چای انواع خاصی از باکتریها را کنترل میکند. این گیاه در مبارزه با گونههای مختلف باکتری مؤثر است.
چای ترش برای لاغری
چای ترش تأثیر مثبتی بر کاهش وزن دارد و از افزایش وزن جلوگیری میکند. عصارهی هیبیسکوس بعد از ۱۲ هفته به کاهش وزن بدن، چربی بدن و شاخص توده بدنی (BMI) کمک میکند.
خواص چای ترش در حفظ سلامت کبد
هیبیسکوس در حفظ سلامت کبد نقش مهمی دارد. عصارهی این گیاه با داشتن فعالیت آنتیاکسیدانی قوی از کبد در برابر انواع سموم محافظت میکند. طبق مطالعاتی که در محیط آزمایشگاه روی سلولهای کبد انجام شده است این عصاره خاصیت ضدسرطانی نیز دارد. چای ترش به کاهش نشانگرهای آسیب کبدی و کاهش خطر نارسایی کبد کمک میکند.
خواص چای ترش در پیشگیری از سرطان
این چای دارای آنتوسیانین و آنتیاکسیدان پلیفنل (Polyphenol) است که با خاصیت ضدسرطانی مانع از رشد سلولهای سرطانی میشود و سرعت پیشرفت سرطان دهان را کاهش میدهد. به جلوگیری از گسترش سلولهای سرطان پروستات و سلولهای سرطان معده نیز کمک میکند.
طرز تهیه چای ترش و بهترین میزان مصرف آن
یک عدد چای ترش کیسهای را داخل لیوان قرار دهید و ۲ الی ۱ قاشق چایخوری گیاه خشکشده را داخل لیوان بریزید. آب را بجوشانید و روی چای کیسهای بریزید. بعد از چند دقیقه برگهای چای دم میکشند. هرچه این زمان بیشتر باشد طعم چای تلختر میشود. قبل از نوشیدن، برگهای چای را از لیوان خارج کنید. طعم طبیعی این چای ترش است. بعضی از افراد درصورت لزوم میتوانند به آن شکر یا عسل اضافه کنند.
جمعبندی
با توجه به خواص چای ترش، بسیاری از افراد سالم میتوانند بدون نگرانی از نوشیدن آن لذت ببرند. افرادی که دارو مصرف میکنند، باید قبل از افزودن آن در برنامه غذایی خود با پزشک مشورت کنند. استفاده از این چای در دوران بارداری توصیه نمیشود. با توجه به اهمیت این نوشیدنی در سلامتی بدن، امکان خرید آنلاین در برخی فروشگاههای معتبر فراهم شده است. مزیت خرید آنلاین این است که میتوان چای را بهصورت چند کیلویی، بستهبندی و عمده خریداری کرد و راجع به خواص نوشیدنی در بخش زیرین تصویر محصول اطلاعات کاملی کسب کرد.