نگهداری طولانی‌مدت از زعفران

اگر بخواهیم به پرارزش‌ترین ادویه جهان اشاره کنیم، بی‌شک زعفران را نام می‌بریم. این ادویه شگفت‌انگیز که حتی عده‌ای آن را با نام طلای سرخ نیز می‌شناسند یکی از گران‌قیمت‌ترین ادویه‌ها به شمار می‌رود. با توجه به کمیاب بودن زعفران در برخی نقاط و سایر کشورها،  عده‌ای ممکن است آن را به مقدار زیاد تهیه کنند. در چنین شرایطی آشنایی با نگهداری طولانی‌مدت از زعفران ضروری است تا بتوانید این ادویه جذاب را با کیفیت اولیه خود مورداستفاده قرار دهید.

گیاه زعفران گیاه خاصی است و در شرایط دشوار می‌روید. خوشبختانه این ادویه در کشورمان به شکل گسترده پرورش داده می‌شود و حتی ایران از بزرگ‌ترین‌ صادرکننده‌های زعفران نیز به شمار می‌رود. بااین‌حال، این موضوع موجب افزایش هزینه و ارزش این ادویه شده است؛ بنابراین در صورتی که فردی قصد دارد برای مدت طولانی این ادویه را نگه دارد بایستی با روش‌های نگهداری از آن آشنا شود. بدین صورت از هرگونه آسیب رسیدن به آن جلوگیری می‌کند و مانع از ضررهای بعدی می‌شود.

نگهداری طولانی‌مدت از زعفران چگونه است؟

یکی از ادویه‌های اصلی که در تهیه بسیاری از غذاهای ایرانی استفاده می‌شود زعفران است. این ادویه جذاب و خوشمزه جدا از طعم بی‌نظیری که دارد، عطر دلپذیری به غذا می‌دهد و رنگ درخشانی به آن می‌بخشد. تفاوت غذایی که به‌واسطه زعفران اصل و مرغوب تهیه می‌شود با غذایی که این ادویه را ندارد بسیار زیاد است. همه این عوامل دست‌به‌دست هم دادند تا زعفران را به یک ادویه محبوب برای همگان تبدیل کنند. به‌گونه‌ای که در هر خانه این ادویه پیدا شود و به همین دلیل دانستن راه‌های نگهداری طولانی‌مدت از زعفران ارزشمند است.

میزان محبوبیت این ادویه به‌قدری است که سایر کشورها و قومیت‌ها نیز به تهیه این ادویه اقدام می‌کنند. با توجه به کمیاب بودن این ادویه ارزشمند، بسیاری از افراد به‌خصوص ایرانیان مقیم خارج از کشور در سفرهای خود این ادویه را به مقدار زیاد تهیه و آن را برای استفاده طولانی‌مدت ذخیره می‌کنند. از آنجایی که زعفران یک ادویه حساس است، روش‌های نگهداری از زعفران نیاز به دقت فراوان دارد.

در صورت هرگونه بی‌توجهی به این موضوع ممکن است تمامی زعفران‌ها خراب شوند و دیگر قابل‌استفاده نباشند. این موضوع جدا از ضرر مالی برای شما می‌تواند روند غذا پختن شما را نیز دچار مشکل کند. ازاین‌رو، همواره توصیه می‌شود نکات مهم در نگهداری این ادویه ارزشمند را بیاموزید. بهترین راه‌های نگهداری طولانی‌مدت از زعفران به شرح زیر است:

۱. نگهداری از زعفران خشک‌شده برای مدت طولانی

اگر زعفران را به‌صورت خشک‌شده تهیه کرده‌اید و یا زعفران تازه را خودتان خشک کرده و می‌خواهید برای مدت طولانی از آن استفاده کنید باید این کارها را انجام دهید. برای نگهداری از زعفران خشک‌شده، اولین کاری که باید انجام دهید ریختن آن‌ها در طرف شیشه‌ای است. زعفران‌ها اغلب در کیسه‌های پلاستیکی بسته‌بندی می‌شوند که این از کیفیت و خواص آن‌ها کم می‌کند.

بهتر است ظرف شیشه‌ای شما شفاف نباشد و حالت کدر داشته باشد تا از نفوذ نور به داخل ظرف جلوگیری کند. علت آن است که تابش نور بر زعفران خشک‌شده خواص آن را از بین می‌برد. از طرفی، اگر نتوانستید ظرفی با این مشخصات پیدا کنید نگران نباشید، تنها کافی است که ظرف شیشه‌ای شفاف را در محیط تاریک قرار دهید.

نکته دیگری که باید در انتخاب ظرف برای نگهداری طولانی‌مدت از زعفران به آن توجه کنید، داشتن درب است. ظرف حاوی زعفران باید درب محکمی داشته باشد تا مانع از نفوذ هوا شود؛ چراکه زعفران در واکنش با اکسیژن هوا کیفیت خود را از دست می‌دهد. عامل دیگری که می‌تواند از خواص زعفران در حین نگهداری از آن کم کند، گرما است. به همین دلیل ظرف حاوی زعفران را درون کابینت و یا کمدهایی قرار دهید که محیط خنکی دارند. کمد و کابینت‌های نزدیک اجاق گاز و یا نزدیک به سیستم گرمایشی، اصلا گزینه خوبی برای نگهداری از زعفران نیستند.

۲. حفظ خواص و رنگ زعفران با نگهداری در یخچال

دمای مناسب برای نگهداری این گیاه ارزشمند حدود ۲۰ درجه سانتی‌گراد است. اغلب محیط آشپزخانه دمایی بالاتر از این دارد و به همین دلیل افراد برای نگهداری زعفران برای مدت طولانی آن را در یخچال قرار می‌دهند. این کار می‌تواند سبب شود تا زعفران به مدت دو هفته تازگی و خواص خود را حفظ کند. البته به شرطی که تمامی نکات درباره انتخاب ظرف مناسب که پیش از این گفته شده بود، رعایت شده باشد. اگر زمان نگهداری زعفران در یخچال از دو هفته بیشتر شود، این گیاه به‌تدریج خواص خود را از دست می‌دهد.

Preserving the properties and color of saffron by storing it in the refrigerator

نکته دیگری که باید درباره نگهداری طولانی‌مدت از زعفران در یخچال بدانید آن است که پس از هر بار خارج کردن زعفران از یخچال و مصرف مقداری از آن باید فوراً آن را به درون یخچال بازگردانید. علت آن است که به دلیل اختلاف دمای بین محیط و یخچال، زعفران به‌سرعت شروع به جذب رطوبت می‌کند که این موضوع باعث می‌شود رنگ و خواص این گیاه از بین برود.

۳. نگهداری زعفران به‌صورت دم‌کرده برای طولانی‌مدت

اگر زعفران دم‌کرده را می‌خواهید برای مدت طولانی نگهداری کنید، می‌توانید آن را با یخ دم کنید و پس از استفاده مقدار مورد نظر آن را درون یخچال قرار دهید. البته نگهداری زعفران دم‌کرده تنها برای چند روز ممکن است و اگر بیشتر طول بکشد تغییراتی در رنگ، بو و حتی طعم آن ایجاد می‌شود. بسیاری از افراد مقدار زیادی از زعفران را به صورت یکجا دم کرده و سپس به مرور زمان از آن استفاده می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که خاصیت و عطر زعفران تا حدود زیادی از بین برود؛ البته در این حالت آسیبی به رنگ زعفران وارد نمی‌شود.

حال که با روش‌های نگهداری طولانی‌مدت از زعفران آشنا شدید ذکر این نکته ضروری است که تنها در شرایطی پس از استفاده از این روش‌ها زعفران شما کیفیت خود را حفظ می‌کند که شما نوع تازه و مرغوب آن را خریداری کرده باشید. در برخی مواقع ممکن است گیاهان مشابه رنگ شوند و به جای زعفران فروخته شوند. چنین محصولاتی که از ابتدا کیفیت کافی ندارند، به سرعت دچار تغییر رنگ شده و البته عطر و طعم و همچنین خاصیت چندانی هم ندارند. بدین ترتیب باید خرید از مرجعی معتبر را در اولویت قرار دهید و سپس به فکر نگهداری طولانی‌مدت از زعفران باشید.